wtorek, 28 sierpnia 2018

Inwazyjne gatunki obce pod kontrolą? Projekt nowej ustawy…


Nareszcie!!! Cierpliwość została nagrodzona – już kilka razy pisałem na blogu o konieczności uregulowania kwestii gatunków obcych i stało się… Na początku miesiąca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o gatunkach obcych. Autorem projektu jest Minister Środowiska (obecnie trwają konsultacje społeczne). Cóż, trzeba szybko wdrożyć przepisy umożliwiające stosowanie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014 z dnia 22 października 2014 roku w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych!
Najistotniejszy jest art. 7 projektu, który wprowadza rozróżnienie na gatunki obce (co do których wprowadza się zakaz uwalniania do środowiska i przemieszczania) oraz inwazyjne gatunki obce stwarzające zagrożenie dla Polski (które są traktowane jeszcze bardziej restrykcyjnie).
Aby zapobiec unikaniu odpowiedzialności za wprowadzenie do środowiska gatunków inwazyjnych, ustawodawca wskazał, że w pierwszej kolejności odpowiedzialność ponosi podmiot władający, czyli osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która posiada prawo do korzystania z nieruchomości, na której zidentyfikowano inwazyjny gatunek obcy stwarzający zagrożenie dla Unii lub inwazyjny gatunek obcy stwarzający zagrożenie dla Polski lub jest właścicielem lub posiadaczem inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii lub stwarzających zagrożenie dla Polski.
Po stwierdzeniu obecności  inwazyjnego gatunku obcego trzeba będzie powiadomić wójta, burmistrza lub prezydenta miasta  właściwego ze względu na miejsce jego stwierdzenia. Następnie właściwy organ (Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska lub regionalny dyrektor ochrony środowiska/dyrektor urzędu morskiego) podejmie działania w celu eliminacji lub wprowadza środki zaradcze w stosunku do inwazyjnego gatunku obcego. Podmiot władający będzie miał obowiązek udostępnić swoją nieruchomość, a jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nie żyje lub nie uregulowano stanu prawnego, to właściwemu organowi będzie przysługiwać  prawo wstępu na nieruchomość bez uprzedniego zawiadomienia i bardzo dobrze (w końcu  to stan wyższej konieczności…).
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska będzie prowadził centralny rejestr danych o inwazyjnych gatunkach obcych, natomiast Minister Środowiska (w drodze rozporządzenia) określi m.in. listę inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej/Polski oraz metody eliminacji poszczególnych gatunków. Co do zasady, środki zaradcze określone w unijnym rozporządzeniu będzie wprowadzać gmina.  Jeżeli do środowiska zostaną uwolnione inwazyjne gatunki obce stwarzające zagrożenie dla Unii lub inwazyjne gatunki obce stwarzające zagrożenie dla Polski, regionalny dyrektor ochrony środowiska (na obszarach morskich – dyrektor urzędu morskiego), wyda decyzję podlegającą natychmiastowemu wykonaniu (!), w której nakaże sprawcy ich uwolnienia do środowiska natychmiastowe podjęcie niezbędnych metod eliminacji lub środków zaradczych (kontrolę lub izolację populacji inwazyjnych gatunków obcych). Sprawca uwolnienia gatunków obcych może być zobowiązany do  przywrócenia naturalnego stanu ekosystemów, z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia nr 1143/2014.
Co najważniejsze, do należności z tytułu obowiązku uiszczenia kosztów podjęcia metod eliminacji lub środków zaradczych będą stosowane odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Ordynacja podatkowa, a roszczenia względem sprawcy o zwrot kosztów z tytułu podjęcia metod eliminacji lub środków zaradczych, przedawnią się z upływem 5 lat od dnia zakończenia tych działań.
Ponadto, projekt ustawy wprowadza sankcje karne – przykładowo za uwolnienie do środowiska lub przemieszczenie w tym środowisku inwazyjnych gatunków obcych stwarzające zagrożenie dla Unii lub inwazyjne gatunki obce stwarzające zagrożenie dla Polski będzie grozić kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5! Niestety nie uregulowano w żaden sposób kwestii odpowiedzialności cywilnej, tak więc zastosowanie będą miały przepisy ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz Kodeksu cywilnego. Liczyłem na szczególne zasady, jak w przypadku organizmów genetycznie modyfikowanych…
Ponadto zostanie znowelizowana ustawa – Prawo łowieckie (tak, aby myśliwi brali udział w zwalczaniu gatunków obcych), a także ustawa o ochronie przyrody (w zakresie dotyczącym funkcjonowania ogrodów zoologicznych, botanicznych i azyli dla zwierząt).
Niby dobrze, ale poczekajmy na efekt finalny – uchwaloną ustawę. Jak wiadomo, „po drodze” wiele może się zmienić…

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz